Inez van Loon – De voorlezer van de sultan (1e recensie)
Over het verhaal
Het geklingel van belletjes.
Lilit stopt de takjes kruiden – die ze net geplukt heeft – in haar jaszak, terwijl ze de kudde op de voet volgt en geen moment uit het oog verliest. De herdershond, een kangal, rent als een dolle om de schapen heen om ze bij elkaar te houden. Een zwarte adelaar scheert over de besneeuwde bergtoppen. Het wordt schemerig.
De kleuren van de licht en het landschap veranderen, het kan spoken op de Anatolische hoogvlakte. Van het ene op het andere moment slaat het weer om. Een gure, snijdende wind steekt op. De omringende bergen zien er ineens grimmig en onheilspellend uit. met haar stok die in een schepje uitloopt, gooit Lilit een kluitje aarde naar een schaap dat te veel afdwaalt.
Koude wolkjes dwarrelen uit haar mond, haar wangen voelen schraal. Vanavond gaat het sneeuwen, heeft haar vader voorspeld. Vlak na zonsopgang is hij met de buurman naar een dorp over de bergen vertrokken om de wintervoorraad in te slaan. Lilit trekt haar muts dieper over haar hoofd. Ze rilt in haar jas en trekt het losse schapenvel dichter om zich heen. Ze is later dan anders en gaat sneller lopen. (blz. 7)
Lilit wordt enthousiast verwelkomd door haar kleine broertjes als ze met de schaapskudde thuis komt. Haar moeder ligt in bed met een pasgeboren baby. Sinds de bevalling, een paar dagen gelden, voelt haar moeder zich erg zwak. Midden in de nacht wordt ze wakker van het gehuil van de baby en het gekreun van haar moeder. Ze staat op en haar vader vraagt of Lilit de kruidenvrouw wil gaan halen.
Buiten is het nog donker, er ligt een dik pak sneeuw. Hijgend loopt Lilit de steile weg naar boven. Sneeuwvlokken waaien in haar gezicht en komen in haar ogen. Lilit kijkt niet op of om, wanneer ze halverwege het troosteloze gebouw van de karavanserai passeert. Ze heeft maar één gedachte.
In de verte ligt het huisje van de kruidenvrouw.
‘Hahaha, ik heb je!’ Priemende zwarte ogen onder een tulband. Lilit verweert zich, als een gek slaat ze om zich heen om los te komen uit de ijzeren greep. Doodsbang schreeuwt ze om hulp. Dan krijgt ze zo’n harde klap tegen haar hoofd dat het haar duizelt. Als een stalen band gaat een hand over haar mond. ‘Nog één kik en je bent er geweest.’
De man is groot en ster, zij is nog maar zeven jaar. Ze zijn te ver bij de huizen vandaan, niemand hoort haar. Een prop stof wordt in haar mond gestopt, haar eigen shawl gaat eer strak overheen en wordt op haar achterhoofd vastgestrikt. Daarna worden haar polsen en enkels stevig vastgebonden, ze probeert zich los te wrikken maar het touw snijdt gemeen in haar huid.
Dan wordt ze door de man als een meelzak achteloos over de ezel gegooid… (blz. 12)
Lilit wordt door de man meegenomen. Dagen achter elkaar loopt Lilit, vastgebonden aan een touw, achter de man op de ezel aan. Onderweg komen ze andere handelaren tegen, maar niemand helpt haar. Uiteindelijk komen ze in Constantinopel aan, de hoofdstad van het land. Hier woont de grote sultan van het Ottomaanse rijk. De man neemt Lilit mee naar zijn eigen huis waar ze in de kelder wordt opgesloten. Hier ontmoet ze Bilal. Die vertelt haar dat ze bij een slavenhandelaar zijn. Een paar dagen later neemt de man Lilit en Bilal mee. Ze gaan naar het paleis van de sultan. De oppereunuch komt hen beoordelen.
‘Zoals u ziet, ze zijn jong en sterk,’ glimlacht Ahmed uiterst beminnelijk. ‘Ik hoop dat u tevreden bent?
Lilit voelt zich draaierig worden. In de verte hoort ze dat er over een prijs wordt onderhandeld. Ze kan nog maar aan één ding denken: haar familie. De schande dat hun dochter als slavin wordt verkocht. Ze kijkt naar Bilal, die naar de grond staart, waarschijnlijk spoken dezelfde gedachten door zijn hoofd.
De zaak is beklonken en een geldbuideltje wordt overhandigd. De bediende legt een dik leren boek en schrijfbenodigdheden op een bijzettafeltje. De kislar doopt een bamboe pen in de inktpot en schrijft de datum op. Vervolgens noteert hij de namen van Bilal en Lilit, waar ze vandaan komen en de prijs die hij heeft betaald. Ondertussen heeft Ahmed het hoogste woord, hij schept op over de partij schitterende satijnen stoffen die hij tijdens zijn laatste reis heeft ingekocht. Wellicht geschikt voor de nieuwe kleding van de haremdames?
De kislar knikt bedachtzaam. ‘Mijn bediende kan met u meelopen naar het naaiatelier van het paleis, waar u uw vraag kunt voorleggen.’
Voor Ahmed is het zo langzamerhand tijd om op te stappen. In hoffelijke bewoordingen wordt er over en weer afscheid genomen. In het voorbijgaan kijkt Ahmed een laatste keer naar Bilal en Lilit. ‘Ik zou jullie zegeningen maar tellen om de in de harem van Zijne Majesteit de Sultan te mogen dienen.’ Hij wisselt een blik van verstandhouding met de kislar aga. Het volgende moment slaat de deur achter Ahmed dicht en daarmee verdwijnt hij uit hun leven. (blz. 33)
Wat staat Lilit en Bilal te wachten in de harem van de sultan. Ziet Lilit haar familie ooit weer terug?
Voorleesfragment
Bij dit boek is een voorleesfragment gemaakt. Klik op het plaatje hieronder om het begin van het boek te horen.Of klik hier om naar mijn YouTube-kanaal te gaan.
Mening over het boek
Recensie van Ikvindlezenleuk (Mathilde) (ouder dan 18 jaar)
Hoe kom je aan het boek?
recensieboek gekregen van uitgeverij Clavis
Wat vind je van het boek?
★★★★☆
Waarom heb je dit boek uitgekozen om te lezen?
Het boek heeft een mooie voorkant, Ik vond de tekst op de achterkant leuk, Ik heb al andere boeken van deze schrijver gelezen
Welke steekwoorden passen bij het boek?
avontuurlijk, fascinerend, geheimzinnig, verrassend, zielig
Staan er illustraties in het boek? Wie heeft ze gemaakt? Wat vind je van de illustraties?
nee
Waar gaat het verhaal over?
zie hierboven
Wie is de hoofdpersoon?
Lilit
Zou je iemand uit het verhaal willen ontmoeten? Waarom? En wat zou je dan gaan doen?
ja, ik wil Lilit ontmoeten en de harem zien
Waar speelt het verhaal zich af?
in Constantinopel (tegenwoordig Istanbul) begin 20e eeuw
Wat vind je leuk aan dit boek?
het is een spannend verhaal dat zich afspeelt in de vorige eeuw
Wat vind je niet leuk aan dit boek?
ik vind het niet leuk dat Lilit ontvoerd is en daardoor haar familie mist
Wil je nog iets anders vertellen over het boek?
nee
Voor wie zou dit een leuk boek zijn?
voor kinderen vanaf een jaar of 11 die houden van spannende geschiedenisverhalen
Wil je het boek nog een keer lezen?
Ik wil het boek misschien nog een keer lezen, Ik wil andere boeken van deze schrijver lezen