Mirjam Gielen – Grondvuur (1e recensie)

boekomslag Mirjam Gielen - Grondvuur

Als Julia een doos met oude brieven van haar oma vindt, begint ze uit nieuwsgierigheid te lezen. Haar oma schreef de brieven tijdens en na de Tweede Wereldoorlog aan haar overleden zus Corrie. Ze schrijft over de nasleep van het bombardement op Nijmegen, maar ook over haar ouders en de jongen die ze later op haar werk leert kennen. Julia ontdekt een oud familiegeheim, en gaat vastbesloten op onderzoek uit. Maar haar oma houdt haar mond stijf dicht, en ook bij haar moeder komt ze niet veel verder. Wat doe je als het verleden zo nadrukkelijk aanwezig is, maar niemand erover praat?

ikvindlezenNIETleuk meer info over boek

Over het verhaal

Ik herkende niets, helemaal niets. Straten, gevels, uithangborden waren verdwenen en hadden plaatsgemaakt voor puin. En stof, dichte wolken van grijs stof die alles vervaagden. Tock wist ik dat ik bij de winkel was waar mijn zus Corrie werkte. Mijn benen waren de weg gelopen die ze zo goed kenden, automatisch. Zelfs nadat ik vanuit de verte had gezien dat de vliegtuigen die overvlogen, op de terugweg naar Engeland, honderden bommen als een zilveren regen boven de stad uitstortten. Een tel later had een gruwelijk lawaai de vrieskou in stukken gescheurd en zag ik rook opstijgen en grote stofwolken mijn kant uit komen. Er was vuur geweest, stank, geschreeuw en het doffe rommelen van instortende muren. Ik was blijven lopen. Ik kon niet anders, ik kon niet stoppen. Ik móést doorlopen. Mijn hersenen wilden niet snappen wat ik zag en hoorde; herkenbare vormen die uit bergen stenen en planken staken, kreten vanuit kelders. Mijn lichaam was blijven doorgaan als een blikken opwindspeeltje. (blz. 9)

Het verhaal begint in 1944. Ans is 14 jaar en is onderweg naar het centrum van Nijmegen om iets naar zus te brengen die aan het werk is. Ans zag net dat er bommen op het centrum werden gegooid en ze ziet dat alles is veranderd. Maar ze vindt de winkel waar haar zus werkt niet. Er ligt overal puin en lichamen. Een vrouw van de Luchtbeschermingsdienst zit naast een gewonde man. Ze vraagt Ans of ze wil vragen aan een collega of die nog spalken heeft. Dat doet ze en even later helpt ze de vrouw om het been van deze man te spalken. Ans is blij om iets te kunnen doen, want dan hoeft ze niet na te denken.

Het is 1982 en Eva is 19 jaar. Ze is bij haar ouders, Ans en Ferd, om sinterklaasavond te vieren. Haar broer Leon heeft een raket gemaakt als surprise voor zijn vader. De hele familie gaat naar buiten, naar de stoep, om de raket aan te steken.

‘Ik ben benieuwd,’ glimlachte papa en hij drukte op de knop. De raket klapte in twee helften open.
Toen brak de hel los. Een reeks knallen, het gekrijs van gillende keukenmeiden en de felle vlammen van Bengaals vuur veranderden de sinterklaasavond in een vroegtijdige oudejaarsviering.
En papa veranderde in een standbeeld.
De bedieningsknop viel uit zijn verstijfde handen, zijn ogen waren wijd opengesperd en leken dwars door het vuurwerk heen te kijken naar iets vreselijks daarachter.
‘Leon! Nee!’ riep mama geschrokken uit. Ze sloeg haar handen voor haar mond.
Papa keek haar verwilderd aan. Toen stormde hij naar binnen, meteen de trap op.
‘Ferd? O mijn god…’ zei mama en ze liep achter hem aan.
Met bleke gezichten keken mijn broers en ik elkaar aan.
‘Het is maar vuurwerk, mompelde Leon. Hij raapte de afstandsbediening op.
‘Hoe kun je zo’n sukkel zijn?!’ riep ik uit. Ik had de neiging om hem te slaan. Waar had die idioot met zijn verstand gezeten toen hij dit bedacht? ‘Máár vuurwerk?! Je weet toch dat hij daar niet tegen kan? Dat hij zich iedere keer met oudjaar zit te verbijten. De oorlog, weet je nog?! De bombardementen! En jij gaat dat hier op de stoep nog eens dunnetjes overdoen bij wijze van surprise.’
Huub zweeg, maar ook hij keek Leon verwijtend aan. (blz. 34)

Eva’s vader heeft een trauma over gehouden aan de Tweede Wereldoorlog. Hij heeft het bombardement op Nijmegen meegemaakt. Hij kan niet tegen het geluid van vuurwerk, omdat hij dan terug denkt aan het bombardement. Verder is hij eigenlijk altijd ziek. Eva vindt wel eens dat er teveel aandacht voor deze oorlog is bij haar familie. Bij vrienden heeft niemand het meer over de oorlog.

Het is heden en Julia is 17 jaar. Julia is een fanatiek wielrenner en gaat op kamp naar Nijmegen.

Ik stap uit bij station Nijmegen Heyendael en sjor mijn fiets de trap op. Met een zware rugzak om mijn schouders valt dat nog niet mee. Van hieraf is het niet ver naar het sportcentrum waar mijn wielerkamp begint. Ik ben een beetje nerveus als ik ernaartoe fiets. Hoe zullen de andere meiden zijn? Kan ik wel meekomen? Zal ik niet een beetje buiten de groep vallen omdat ik ‘s avonds nog naar Malden moet fietsen, naar oom Huub, terwijl de anderen allemaal in Nijmegen onderdak hebben gekregen?
Eenmaal tussen de andere vier en na de uitleg van onze trainster voor deze week, weet ik dat ik me nergens zorgen over hoef te maken. Hier hoor ik thuis, dit is wat ik wil doen. Er zijn veel andere jonge sporters in het gebouw – er schijnt deze week ook een kamp voor atletiek te zijn – en overal staan groepjes te praten en te lachen. Mensen lopen met volle sporttassen de kleedkamers in en uit, en als we buiten onze helmen opzetten, staan we vlak bij een groepje jongens die bezig zijn met een warming-up. Een van hen kijkt me lachend aan. Hij lijkt op Dylan, zie ik, maar dan een versie met upgrades. Zijn gezicht is expressiever, zijn ogen staan helderder en zijn haar piekt alle kanten uit. In één klap snap ik niet meer wat ik ooit in die gel-doordrenkte lokken van Dylan heb gezien.
‘Succes!’ zegt hij. ‘Tot bij de lunch!’ Ik probeer iets te bedenken om terug te zeggen, als de anderen al beginnen te rijden. Dus lach ik alleen maar een beetje en stap op. (blz. 58)

Julia logeert bij haar oom Huub in Malden. Ze helpt haar oom en vader bij het opruimen van oma’s huis. Haar oma is verhuisd naar een verzorgingshuis. Ze heeft haar oma al jaren niet meer gezien, omdat haar moeder dat contact heeft verbroken. Tijdens het opruimen vindt Julia oude brieven die door haar oma geschreven zijn aan haar zus Corrie. Ook vindt Julia een speld met de tekst ‘Nationale Jeugdstorm. Julia probeert meer te weten te komen over de geschiedenis van haar familie. Waarom schrijft oma brieven aan haar overleden zus? Van wie was de speld? Waarom heeft haar moeder het contact met oma verbroken? Waarom komt haar moeder nooit kijken bij een wielrenwedstrijd?


Voorleesfragment

Bij dit boek is een voorleesfragment gemaakt. Klik op het plaatje hieronder om het begin van het boek te horen.
Of klik hier om naar mijn YouTube-kanaal te gaan.

Mening over het boek

Recensie van Ikvindlezenleuk (Mathilde) (ouder dan 18 jaar)
Hoe kom je aan het boek?
gekregen van de uitgeverij om er een recensie over te schrijven
Wat vind je van het boek?
★★★★☆
Waarom heb je dit boek uitgekozen om te lezen?
Het boek heeft een mooie voorkant, Ik vond de tekst op de achterkant leuk
Welke steekwoorden passen bij het boek?
fascinerend, interessant, realistisch, verrassend, zielig
Staan er illustraties in het boek? Wie heeft ze gemaakt? Wat vind je van de illustraties?
nee
Is het boek moeilijk of gemakkelijk te lezen?
Gemiddeld
Waar gaat het verhaal over?
zie hierboven
Wie is de hoofdpersoon?
De hoofdpersoon is Julia
Zou je iemand uit het verhaal willen ontmoeten? Waarom? En wat zou je dan gaan doen?
ik wil niemand ontmoeten, maar ik zou wel graag Nijmegen willen zien voordat het gebombardeerd wordt
Waar speelt het verhaal zich af?
Het verhaal speelt zich af in Nijmegen
Wat vind je leuk aan dit boek?
Ik vind het leuk dat het verhaal in 3 verhaallijnen wordt verteld die elk in een andere tijd spelen. Het verhaal is zielig en fascinerend. Je komt samen met Julia achter het geheim van haar familie.
Wat vind je niet leuk aan dit boek?
ik vind het niet leuk dat Nijmegen gebombardeerd wordt en er mensen dood gaan
Wil je nog iets anders vertellen over het boek?
Ik vond het extra leuk om dit boek te lezen omdat ik zelf bijna 20 jaar in Nijmegen heb gewoond
Voor wie zou dit een leuk boek zijn?
Voor jongeren vanaf een jaar of 14 die houden van realistische verhalen
Wil je het boek nog een keer lezen?
Ik wil het boek misschien nog een keer lezen, Ik wil andere boeken van deze schrijver lezen