Noëlla Elpers – Dolores! (1e recensie)

Dolores is vijf als ze voor het eerst beseft dat ze anders is dan haar broers en zussen. Door haar gedrongen postuur kan ze niet goed meedoen aan hun spelletjes en haar jongere broer Sancho is algauw een kop groter dan zij. Een dwerg als Dolores is volgens haar vader maar geschikt voor ding: een leven als nar. Hij verkoopt haar aan koning Ferdinand, die een cadeautje zoekt voor zijn sombere dochter Johanna. Als geen ander is de brutale Dolores in staat de prinses op te vrolijken en er groeit een hechte vriendschap tussen de twee meisjes. Maar Dolores heeft het zwaar: ze mist haar familie en is vaak het mikpunt van spot. Er hangt veel onheil in de lucht. Gelukkig is er nog het Moorse kamermeisje Meryem.

Over het verhaal

Het schip hangt scheef en begint te hellen. Als een oprukkend leger schuiven de kratten en pakken in mijn richting. Ik heb het hele scheepsruim doorzocht. Meryem is nergens te vinden. Ik stop met roepen. Mijn keel is schor van het schreeuwen. Ik moet terug naar boven. Het wordt hier te gevaarlijk. Moeizaam klim ik de scheve trap op. Langs het benedendek en verder naar het bovendek. (blz. 11)

Het verhaal begint met het einde. Daardoor wordt het een spannend verhaal. Je weet dat er iets gevaarlijks met boten gaat gebeuren.

Dolores is een meisje uit een arm gezin, met een handicap. Ze is een dwerg, zoals ze dat in die tijd (15e eeuw) noemden. Haar ouders zijn blij dat hun andere kinderen gewoon zijn, want wat kan Dolores nou in de toekomst worden. Niemand zal toch met haar willen trouwen.

‘Mens toch,’ zei Jacobo, ‘we moeten meneer pastoor en don Pedro dankbaar zijn. Een kind als Dolores deugt niet voor het huwelijk. Wie moet er voor haar zorgen als wij er niet meer zijn? Heb je daar al eens aan gedacht?’
‘Dat is waar,’ zei meneer pastoor. ‘Als Dolores het goed doet, weet je tenminste dat haar toekomst verzekerd is.’
Gabriëlla staarde voor zich uit en zei droevig: ‘Als het echt niet anders kan…’ (blz. 42)

De pastoor heeft een oplossing. Don Pedro, een rijke man in de buurt, wil Dolores wel in zijn kasteel opnemen als speelmaatje voor zijn dochter Lucinda. Dit betekent dat ze zes dagen en nachten per week in het kasteel zal zijn. In het kasteel mag ze samen met Lucinda de lessen van de huisleraar volgen. Dat vindt Dolores geweldig. Ze is ontzettend nieuwsgierig en wil graag leren.

De huisleraar meester Polidoro was niet zo blij met zijn nieuwe leerling. Voor hem was Dolores een lastige wijsneus die vragen stelde waarop hij moeilijk kon antwoorden.
‘Waarom zijn ridders altijd mannen en waarom willen mannen altijd vechten en de baas spelen?’ vroeg ze.
Of nog erger: ‘Waarom is God een man?’
En: ‘Als je blijft doorstappen tot aan de rand van de wereld, val je er dan van af?’
Of: ‘Wat gebeurt er als het bliksemt? Is God dan boos? Of heeft mijn vader gelijk en is het de duivel die met zijn wagen over hobbelige weg rijdt?’
En: ‘Kruiden kunnen je genezen, waarom is een kruidenvrouw dan een heks?’
Meester Polidoro werd gek van al die vragen. Van zijn twee leerlingen was Dolores de verstandigste en de nieuwsgierigste, maar toch waren haar resultaten niet in verhouding. Lucinda werkte vlijtig, maar Dolores was te eigenzinnig en te wispelturig om haar werk naar behoren af te maken. Er was altijd wel iets wat meer aandacht verdiende dan de les waar ze mee bezig was: een kleurige vink die zat te fluiten in een struik, of een lichtstraal waarin de stofdeeltjes zo mooi dansten. Als de zon dan achter een wolk duikelde, was het humeur van Dolores verknald en begon ze lastig te doen. (blz. 52)

Vier jaar lang is Dolores al in het kasteel bij Lucinda. Ze zijn vriendinnen geworden. Op een dag komt de koning een paar dagen in het kasteel logeren. Hij wil Dolores graag als nar voor zijn dochter Johanna. Hij wil haar van haar vader kopen. Dolores wil liever bij Lucinda blijven.

‘Hoge heren vragen niet, ze bevelen,’ zei ze, ‘dat moet je goed begrijpen, Dolores. Dit is niet wat wij voor jou in gedachten hadden. Ik had gewild dat je altijd bij ons blijven.’
‘Koning Ferdinand wil jou als nar voor zijn dochter Johanna,’ zei Don Pedro. ‘Dat is een hele eer. Hij heeft een beurs met geld gestuurd om jou te kopen van je vader.’
‘Mijn vader zal mij nooit verkopen!’ zei Dolores. (blz. 73)

Dolores gaat naar het hof van koning Ferdinand. In het begin vindt Dolores het hier helemaal niet leuk, maar na een tijdje worden zij en Johanna vrienden. Johanna wordt uitgehuwelijkt aan hertog Philips van de Nederlanden. Er worden boten gebouwd om haar vanuit Spanje naar de Nederlanden te laten reizen. Johanna kan niet wachten tot ze kan vertrekken. Dolores gaat ook mee, maar ziet er vooral tegenop. Het lijkt haar vreselijk om op een boot te reizen.

Johanna en Dolores vergaapten zich aan de schepen die vanaf het geraamte opgebouwd werden tot een prachtig schip met opgetuigde zeilen. De prinses genoot van de aandacht van haar vader en was gelukkig op een bijna koortsachtige manier. Voor het eerst kreeg Dolores het gevoel dat ze de gemoedsgesteldheid van de prinses net meer op de voet kon volgen. Als Dolores naar de schepen in opbouw keek, werd ze door een onbestemde angst bevangen. De boten waren groot, veel groter dan de rivierschepen die ze tot dan toe gezien had. Toch kwamen de vaartuigen haar op een vreemde manier kwetsbaar voor. Misschien kwam dat omdat ze het geraamte kende. (blz. 199)

Hoe zal de bootreis naar de Nederlanden zijn? Zal Dolores het naar haar zin krijgen in dat verre land?

Mening over het boek

Recensie van Ikvindlezenleuk (Mathilde) (ouder dan 18 jaar)
Heb je het boek uitgelezen?
Ja
Wat vind je van het boek?
★★★★☆ – goed
Waarom heb je dit boek uitgekozen om te lezen?
Ik hou van verhalen die zich in het verleden afspelen
Welke steekwoorden passen bij het boek? (bijvoorbeeld grappig, spannend, saai)
zielig, grappig, spannend
Hoe kom je aan het boek? (bijvoorbeeld van jezelf, van iemand anders, van de bieb)
Voor 1 euro gekocht bij de bibliotheek in Rotterdam
Zitten er plaatjes in het boek? Zijn ze belangrijk voor het verhaal of is het meer versiering?
Nee
Wat vind je leuk aan het boek? Je kunt bijvoorbeeld een voorbeeld geven van een leuk stukje uit het boek
Het verhaal speelt zich af in het verleden en geeft daarmee een beeld van een andere tijd
Wat vind je niet leuk aan het boek?
Geen idee
Wat vond je van de hoofdpersonen in het boek?
Dolores is een meisje dat de tegenslagen die ze tegenkomt met optimisme tegemoet gaat. Ik vind haar een dapper meisje. Haar ouders dachten dat ze hen alleen tot last zou zijn, maar dat blijkt niet zo te zijn.
Wat wil je nog meer vertellen over het boek?
Ik heb het boek in 1x uitgelezen. Het was een spannend en leuk verhaal
Is het boek moeilijk of gemakkelijk om te lezen?
Gemakkelijk
Zitten er veel moeilijke woorden in het boek?
Nee
Wil je het boek nog een keer lezen?
Misschien, maar zeker meer boeken van Noëlla Elpers
Aan wie zou je dit boek aanraden? (bijvoorbeeld kinderen van jouw leeftijd, jonger, ouder, jongens, meisjes)
Aan kinderen vanaf 12 jaar die het leuk vinden om meer te weten te komen over onze geschiedenis.