Dave Eggers – De Cirkel (1e recensie)
Mae Holland kan haar geluk niet op als ze wordt aangenomen bij de Cirkel, het machtigste internetbedrijf ter wereld. Een nieuw tijdperk van openheid en gemeenschapszin is aangebroken. Mae laat zich meeslepen door de energie van het bedrijf, de groepsactiviteiten en de feestjes, de oneindige mogelijkheden – zelfs als ze het leven buiten de campus langzaam uit het oog verliest, een ontmoeting met een collega haar in verwarring brengt, en haar bijdrage aan de Cirkel steeds meer openbaar wordt.
Over het verhaal
Mijn God, dacht Mae. Dit is het paradijs.
De campus was immens en grillig, een explosie van Stille Oceaankleuren, en toch tot in het kleinste detail zorgvuldig overwogen, door de meest expressieve handen vormgegeven. Op een stuk land waar ooit een scheepswerf had gezeten, toen een drive-in bioscoop, toen een rommelmarkt, toen drie keer niks, bevonden zich nu zachtgroene heuvels en een fontein van Calatrava. Een een picknickterrein met in concentrische cirkels opgestelde tafels. En tennisbanen, gravel en gras. En een volleybalveld waarop de peuters van de bedrijfscrèche gillend ronddartelden, meanderend als waterstroompjes. Te midden van dit alles was ook nog plek om te werken: anderhalve vierkante kilometer geborsteld staal en glas, het hoofdkantoor van het machtigste bedrijf ter wereld. De hemel erboven was strakblauw.
Dit alles passeerde Mae toen ze van de parkeerplaats naar het hoofdgebouw liep en erg haar best deed eruit te zien alsof ze daar thuishoorde. (blz. 5)
Mae is dolblij, want ze is gevraagd om te komen werken bij de Cirkel, het grootste internetbedrijf ter wereld. Annie, een studievriendin van haar, werkt hier. Dit is Mae’s eerste dag bij het bedrijf. De Cirkel is bekend geworden doordat ze een systeem hebben bedacht waarmee mensen nog maar 1 wachtwoord nodig hebben om alles op internet te kunnen doen.
Ty had het allereerste systeem bedacht, Het Universele Systeem, dat alles samenbracht wat de gebruikers voorheen her en der ongeordend online hadden staan – hun sociale mediaprofielen, betaalsystemen, diverse wachtwoorden, e-mailaccounts, gebruikersnamen, voorkeuren, alle tools, al hun interesses. De ouder manier – voor iedere site, voor iedere aankoop een andere transactie, een ander systeem, was net zoiets als voor iedere boodschap in een andere auto stappen. ‘Je zou geen zevenentachtig verschillende auto’s nodig moeten hebben,’ zou hij zeggen nadat zijn systeem het web en de wereld had overgenomen.
In plaats daarvan bracht hij alles, alle behoeften en tools van elke gebruiker, onder in één bak en ontwikkelde TruYou – iedereen één account, één identiteit, één wachtwoord, één betalingssysteem. Geen gehannes meer met wachtwoorden en verschillende identiteiten. Je gadgets wisten wie je was en jouw ene identiteit – de onveranderlijke, niet te maskeren TruYou – was degene die betaalde, zich inschreef, reageerde, keek en besprak, zag en werd gezien. Je moest je echte naam gebruiken en die was verbonden met je creditcards en je bank, en het was dus heel simpel om ergens voor te betalen. Eén enkele knop voor je hele verdere onlinebestaan. (blz. 20)
De Cirkel is groot geworden door sociale mediaprogramma’s. Alles moet volgens het bedrijf met de rest van de wereld gedeeld worden. Mae moet daar in het begin aan wennen. Ze heeft het druk om te wennen aan haar werk bij het klantencontactcentrum. Haar eerste werkweek vliegt voorbij. Op maandag krijgt ze op haar werkplek bezoek van Gina, een collega.
‘Waarschijnlijk heb je het vorige week te druk gehad om je sociale account voor het bedrijf aan te maken. En ik geloof niet dat je je oude profiel hebt geïmporteerd?’
Mae kon zichzelf wel voor haar kop slaan. ‘Sorry. Er komt nogal veel op me af deze week.’
Gina fronste haar wenkbrauwen.
Mae probeerde haar misrekening snel met een lachje te maskeren. ‘Ik bedoel het alleen in positieve zin! Buiten werktijd ben ik nog nergens aan toegekomen.’
Gina hield haar hoofd schuin en kuchte theatraal. ‘Interessant dat je het zo stelt,’ zei ze met een glimlach, hoewel ze niet blij leek. ‘Wij zien jouw profiel met alle activiteiten daarop eerlijk gezegd als een wezenlijk onderdeel van je participatie hier. Daaraan kunnen je collega’s zelfs aan de andere kant van de campus zien wie je bent. Communicatie valt toch zeker niet buiten je werk?’
Mae voelde zich opgelaten. ‘Klopt,’ zei ze. ‘Natuurlijk niet.’
Wanneer je naar de pagina van een collega gaat en daar iets post, dan is dat iets positiefs. Het is een daad van gemeenschapszin. Een handreiking. En ik hoef jou natuurlijk niet uit te leggen dat dit bedrijf is gegrondvest op de sociale media die jij “buiten je werk” vindt vallen. Ik had begrepen dat je onze sociale mediatools al gebruikte voordat je hier kwam werken?’ (blz. 77)
Mae raakt steeds meer gewend aan haar nieuwe werk. Ze krijgt op haar werkplekken meerdere schermen die ze in de gaten moet houden. Schermen waar verschillende sociale mediaberichten getoond worden. Zelf deelt ze steeds meer van haar leven. Op een dag wordt zij uitgekozen om mee te doen aan een nieuwe vorm van transparante communicatie binnen het bedrijf. Mae krijgt een cameraatje om en moet deze constant dragen. Alleen ’s avonds na 22.00 uur mag ze hem afdoen. Via internet krijgt ze veel volgers. Mensen die willen weten hoe het leven van Mae bij de Cirkel is.
Ze dacht iets beter na over haar werkkleding. Ze dacht beter na voordat ze zich ergens krabde of haar neus snoot. Maar het was een prettig soort nadenken, een prettige herijking. En de wetenschap dat er naar haar werk gekeken, dat de Cirkel van de ene dag op de andere de meest bekeken werkplek ter wereld was, herinnerde haar er indringender dan ooit aan hoe drastisch haar leven in luttele maanden was veranderd. Twaalf weken geleden werkte ze nog bij het lokale nutsbedrijf van haar oude woonplaats waar niemand ooit van had gehoord. Nu communiceerde ze met klanten over de hele wereld, hield ze zes schermen bij, trainde ze een groep newbies en voelde ze zich in alle opzichten nodiger, meer gewaardeerd en intellectueel meer uitgedaagd dan ze ooit voor mogelijk had gehouden. (blz. 181)
Mae gaat op de campus wonen en heeft steeds minder contact met haar ouders en vrienden. Ze vindt hen ouderwets, omdat ze weinig te vinden zijn op sociale media.
‘Het is eigenlijk heel simpel. Als je iets om je medemensen geeft, dan laat je ze met jou mee-leven. Je deelt wat je ziet. Je geeft ze zoveel je kunt. Als je met ze meeleeft en begrip hebt voor hun problemen, hun lijden, hun nieuwsgierigheid, hun recht om kennis te maken met wat de wereld ons te bieden heeft, dan deel je. Je deelt wat je hebt, wat je ziet, wat je weet. Ik vind dat niet meer dan vanzelfsprekend. (blz. 224)
Er zijn mensen die Mae waarschuwen voor de gevolgen van de transparantie die de Cirkel voor de hele wereld wil hebben. Dat er geen privacy meer zal zijn. Dat iedereen alles van iedereen weet, ook dingen die je niet wilt weten. Gelooft Mae hen?
Mening over het boek
Recensie van Ikvindlezenleuk (Mathilde) (ouder dan 18 jaar)
Heb je het boek uitgelezen?
Ja
Wat vind je van het boek?
★★★★☆ – goed
Waarom heb je dit boek uitgekozen om te lezen?
Ik heb positieve verhalen over dit boek gelezen en het verhaal op de achterkant van het boek vond ik interessant
Welke steekwoorden passen bij het boek?
Verrassend, fascinerend, interessant, leuk
Hoe kom je aan het boek?
Ik heb het e-boek gekocht tijdens de Boekenweek
Zitten er plaatjes (illustraties) in het boek?
Nee
Wat vind je leuk aan het boek? Je kunt bijvoorbeeld een leuk stukje uit het boek overtypen
Het is interessant om te lezen hoe Mae haar grenzen over dingen die ze met de rest van de wereld wil delen steeds verder opschuift. Hoe ze er steeds meer van overtuigd raakt dat de Cirkel het paradijs belooft (en kan maken)
Is er iemand uit het boek die je in het echt zou willen ontmoeten? Wat zou je dan samen gaan doen?
Mae, en ik zou wel een rondleiding over de campus van de Cirkel willen hebben
Wil je nog iets anders vertellen over het boek?
Er zijn geen hoofdstukken in het boek waardoor je blijft doorlezen. Je wordt het verhaal ingezogen, net zoals Mae in haar werk gezogen wordt
Is het boek moeilijk of gemakkelijk om te lezen?
Gemiddeld
Zitten er moeilijke woorden in het boek?
Ja
Kun je een voorbeeld geven van moeilijke woorden? Wat heb je gedaan toen je deze woorden tegenkwam?
equivalent, herijking, newbies, utopische, basale, paradox, getagd, patrouilleren, retinale, concentrische, meanderd, geborsteld staal, armageddon, voorheen.
Als ik moeilijke woorden tegenkwam, ben ik verder gaan lezen, omdat ik van de meeste woorden wel ongeveer weet wat het betekend. Ik kan me voorstellen dat deze woorden voor veel 15-jarigen moeilijk zijn. Ik zou de woorden dan opzoeken in een woordenboek
Wil je het boek nog een keer lezen?
Ja
Aan wie zou je dit boek aanraden? (bijvoorbeeld kinderen van jouw leeftijd, jonger, ouder, jongens, meisjes)
Aan jongeren vanaf 15 jaar die nieuwsgierig zijn naar een toekomst voor onze wereld